طراحی UX

UX به معنای تجربه کاربری (User Experience) است. این مفهوم به طراحی و تجربه‌ای که کاربران هنگام استفاده از یک محصول، وب‌سایت یا برنامه تجربه می‌کنند، اشاره دارد. اهداف UX شامل ساخت یک تجربه مطلوب و راحت برای کاربران، افزایش رضایتمندی، کاهش تعداد خطاها و افزایش کارایی کاربران است. طراحان UX با استفاده از روش‌های مختلفی از جمله تحقیقات با کاربر، طراحی آزمایشی و تست‌های استفاده‌پذیری بهبود تجربه کاربران را ارتقاء می‌دهند.

دوره آموزش طراحی UX Design

آموزش طراحی UX چیست؟ UX چه کاربردی در طراحی سایت دارد؟ آموزش UI و UX چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟ آیا فردی که طراحی رابط کاربری انجام می‌دهد باید طراحی تجربه کاربری را هم بداند؟ چه کسی UX Designer نامیده می‌شود؟ بهترین دوره آموزش طراحی UX و UI چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟ آیا می‌توانم به جای دوره UI و UX از کتاب استفاده کنم؟ آیا لازم است پکیج آموزش UI و UX را به صورت یکجا تهیه و مورد استفاده قرار دهم؟

مواردی که خواندید تنها بخشی از هزاران سؤالی هستند که همه روزه با آن‌ها موجه می‌شویم. مسئله اصلی قبل از پاسخ به این سؤال‌ها، تفکیک طراحی تجربه کاربری با رابط کاربری است. باید بدانید که به عنوان یک طراح در چه مرحله‌ای از طراحی فرانت‌اند سایت قرار دارید. باید بتوانید انتظارات کارفرما یا حتی یک تیم طراحی سایت را از یک طراح UX شناسایی و به بهترین شکل ممکن برآورده کنید.

حتماً اطلاع دارید که در فرایند تولید یک وب اپلیکیشن بخش بزرگی از رضایت کارفرما باید به دست تیم طراحی فرانت‌اند جلب می‌شود. درست است که برنامه‌نویس بک‌اند پویایی سایت را پیاده‌سازی می‌کند. اما چیزی که یک کاربر می‌بیند ظاهر سایت بوده و هیچ تصوری در مورد محاسبات و ارتباطات میان دیتابیس و صفحات سایت در ذهن او وجود ندارد.

شاید اگر بخواهیم UI و UX را به زبان ساده از هم تفکیک کنیم باید این‌طور بیان کنیم: طراحی رابط کاربری زیبایی یک صفحه را تأمین می‌کند در حالی که تجربه کاربری به نحوه چینش المان‌ها برای راحتی کاربر در به کار گیری آن‌ها می‌پردازد. به‌عنوان مثال وقتی یک فرد ایرانی وارد یک سایت می‌شود، با توجه به این که نوع نوشتار زبانش راست چین است انتظار دارد تمام صفحه طبق قالب زبان نوشتاری او چیده شده باشد. در حالی که یک فرد با نوشتار چپ چین انتظاری کاملاً برعکس از سایت خواهد داشت. 

تفاوت UI Design و UX Design

برای این که بتوانیم تصور درستی از آموزش طراحی UX داشته باشیم لازم است تفاوت‌های بنیادین طراحی تجربه کاربری را با طراحی رابط کاربری بدانیم. به همین دلیل ابتدا برای هر کدام از موارد ذکر شده یک تعریف کلی ارائه خواهیم داد. سپس سعی می‌کنیم در مورد چیستی آموزش طراحی UX کمی عمیق‌تر و تخصصی‌تر صحبت کنیم. امیدواریم بتوانیم در انتخاب مسیر یادگیری بهترین راهنمایی را در اختیار شما قرار دهیم.

UX چیست؟

بیایید تجربه کاربری را با یک مثال ساده توضیح دهیم. فرض کنید یک سایت فروشگاهی داریم. طراحی سایت به گونه‌ای بوده که دکمه خرید پس از توضیحات محصول قرار دارد؛ بنابراین وقتی یک مشتری وارد سایت می‌شود ابتدا باید کلی متن را بخواند تا به دکمه خرید برسد. حتی اگر قصد مطالعه مطلب مورد نظر را نداشته باشد برای رسیدن به دکمه خرید باید کل صفحه را اسکرول کند.

این فرایند در نگاه اول مشکلی ندارد. اما وقتی از نظر بازاریابی موضوع را بررسی می‌کنیم متوجه مشکل بزرگی می‌شویم. گاهی اوقات مشتری محصول را به خوبی می‌شناسد و برای خرید نیاز به توضیحات اضافی ندارد. همچنین احتمال دارد قبلاً توضیحات را خوانده باشد و در این لحظه تنها به یک مسیر سریع و آسان برای خرید می‌خواهد. 

وقتی جایگاه قرار گیری دکمه خرید به درستی انتخاب نشده باشد فرایند تبدیل مشتری به خریدار با مشکل روبرو می‌شود. در نتیجه فارغ از قیمت و کیفیت محصول ممکن است از خرید از سایت شما منصرف شود. اینجاست که یک طراح تجربه کاربری وارد عمل شده و سعی می‌کند در سریع‌ترین زمان ممکن دکمه خرید را در اختیار مشتری قرار دهد. در حقیقت راحتی استفاده از اپلیکیشن شما مانند پاسخگویی درست یک فروشنده سنتی به مشتری هست. 

UI چیست؟ 

حال که کار با اپلیکیشن به شکلی راحت و کاربرپسند پیاده سازی شد، باید به جلوه‌های زیبایی بصری آن بپردازیم. در این مرحله هست که یک طراح رابط کاربری وارد عمل می‌شود. این فرد با توجه به استاندارد‌های تعریف شده، روان‌شناسی رنگ، شکل و دیگر تکنیک‌های طراحی اقدام به پیاده‌سازی ظاهری زیبا برای اپلیکیشن شما بر پایه تجربه کاربری داخل نرم‌افزارهایی مانند فیگما می‌کند. 

نتیجه کار باید به گونه‌ای باشد که وقتی یک مشتری وارد سایت می‌شود ابتدا تجربه کاربری یا همان راحتی استفاده از اپلیکیشن را بپسندد. این اتفاق در کسری از ثانیه رخ می‌دهد. به طور که حتی قابل پیش بینی هم نیست. سپس باید مجذوب زیبایی ظاهری سایت شود. باید از حضور هر چه بیشتر در سایت لذت ببرد. 

نمی‌توان گفت با رعایت این اصول قطعاً بازدید کننده زیادی را به سایت جذب کرده و نگه خواهیم داشت. حتی نمی‌توانیم بگوییم که سیستم بازاریابی و فروش ما در چنین شرایطی بهترین بازدهی را دارد. چیزی که قطعی است با این کارها قلاب اولیه را برای مشتریان انداختیم. باقی مسائل وابسته به عملکرد تیم سئو و تیم فنی خواهد بود.

دوره آموزش طراحی تجربه کاربری

با طراحی تجربه کاربری آشنا شدیم و تفاوت آن را با رابط کاربری بررسی کردیم. می‌توان گفت به این که چرا باید طراحی تجربه کاربری را یاد بگیریم هم پاسخ دادیم. حال می‌خواهیم بدانیم چه مباحثی را در آموزش طراحی UX یاد خواهیم گرفت.

طراحی کاربر محور

سال‌هاست در کشور‌های جهان اولی مانند آمریکا مباحث گسترده‌ای در مورد کاربر محور بودن محصولات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری وجود دارد. این مباحث به مرور وارد حوزه وب اپلیکیشن نیز شدند. اما منظور از طراحی کاربر محور چیست؟ 

قبل از شروع تحقیقات در زمینه طراحی کاربر محور «UCD»، هدف از پیاده‌سازی تمام نرم‌افزار‌ها و سخت‌افزار‌ها، دریافت پاسخ صحیح بود. یعنی وقتی یک محصول پاسخی را که می‌خواستند را می‌داد کار تمام شده محسوب می‌شد. اما کاربران در بسیاری موارد با مشکلاتی روبرو می‌شدند و آموزش کار با آن محصول به مراتب هزینه‌برتر از تولید آن بود. در حالی که در سال‌های اخیر راحتی کاربر اولویت بالاتری را به خود اختصاص می‌دهد. به قول معروف همیشه حق با مشتری است.

روان‌شناسی رفتار کاربر

وقتی می‌خواهیم محصولی را بر اساس خصوصیات رفتاری کاربر تولید کنیم، باید توانایی پیش بینی رفتار او را داشته باشیم.  کاربر، انسان است و رفتار‌های احساسی و هیجانی از خود نشان می‌دهد؛ بنابراین یک طراح UX حرفه‌ای باید مهارت بالایی در زمینه روان‌شناسی رفتار انسان‌ها در مواجهه با یک محصول داشته باشد. 

چگونگی ورود به بازار کار

افراد زیادی وجود دارند که پس از گذراندن آموزش طراحی UX نتوانسته‌اند وارد بازار کار شوند و پروژه بگیرند. مشکل از فرد فراگیر نیست؛ زیرا بازار کار و دریافت پروژه یک تخصص محسوب می‌شود. این مهارت یا باید به صورت جداگانه آموزش داده شود یا باید در پکیج آموزش UI و UX گنجانده شود. همه ما می‌دانیم که داشتن یک تخصص به تنهایی نمی‌تواند ما را به درآمد برساند. در حالت کلی هر کسی نیاز به مهارت‌ ارائه دارد. وقتی سخن از فعالیت در حوزه IT به میان می‌آید این نیاز بیش از هر زمان دیگری حس می‌شود.

پس از آموزش طراحی UX کجا مشغول به کار می‌شوم؟

هر تخصصی می‌تواند حوزه‌های شغلی مختلفی داشته باشد. یک طراح تجربه کاربری نیز می‌تواند پلتفرم‌های مختلفی برای فعالیت کاری تجربه کند. در ادامه با حوزه‌های شغلی متداول برای طراحی تجربه کاربری آشنا خواهید شد.

استخدام در یک سازمان

معمولاً اولین چیزی که پس از یادگیری یک مهارت به ذهنمان می‌رسد استخدام شدن در یک شرکت است. این روش کاریابی یک انتخاب کاملاً درست محسوب می‌شود. مخصوصاً برای فعالیت شغلی در یکی از شاخه‌های حوزه IT؛ زیرا یادگیری بازار کار به صورت عملی تنها از این راه ممکن خواهد بود. البته هستند کسانی که بدون کارورزی و استخدام توانسته‌اند در فعالیت شغلی خود موفقیت‌های بزرگی کسب کنند. اما درصد این افراد بسیار پایین است.

فعالیت به عنوان فریلنسر در ایران

معمولاً زمانی فریلنسری را به یک فرد پیشنهاد می‌کنیم که علاوه بر داشتن مهارت کافی در تخصص خود، سابقه فعالیت با تیم‌های توسعه دهنده را نیز داشته باشد. منظور از سابقه کار این نیست که قرار است یک برگه به کارفرما ارائه دهید که مثلاً ۱ سال در فلان مؤسسه فعالیت کرده‌ام. در واقع باید یاد بگیرید که یک کارفرما چه انتظاری از شما به عنوان یک فرد کاربلد دارد.

 این شناخت زمانی کسب می‌شود که با چندین کارفرما برخورد داشته باشید. برخورد مستقیم یا غیرمستقیم با کارفرما نیز نیاز به پروژه گرفتن دارد. اگر پس از یادگیری بلافاصله فعالیت مستقل شغلی را شروع کنید ممکن است با شکست‌های زیادی روبرو شوید تا به تجربه لازم برسید. اما اگر از تجربه دیگران استفاده کنید در فریلنسری سریع‌تر رشد خواهید کرد.

برای فریلنسری نیز روش‌های زیادی وجود دارد. می‌توانید از سایت‌های مخصوصی که برای این کار راه‌اندازی شده‌اند استفاده کنید. یا این که از یکی از شبکه‌های اجتماعی برای این منظور کمک بگیرید. فعالیت به عنوان فریلنسر در ایران می‌توان بازدهی فوق‌العاده‌ای داشته باشد.

فریلنسری در خارج از ایران

فریلنسری یک حوزه شغلی واقعاً سودآور محسوب می‌شود. به همین دلیل طرف‌داران زیادی هم دارد. اما اگر دوست دارید از طریق سایت‌های خارجی فریلنسری کنید و درآمد دلاری داشته باشید، ابتدا باید مدتی این فعالیت را در ایران تجربه کنید. طراحی UX از شغل‌هایی است که پتانسیل بسیار بالایی برای درآمد دلاری در اختیار شما می‌گذارد.

آموزش طراحی UX با مکتب خونه

قطعاً سایت‌های زیادی را برای پیدا کردن یک دوره آموزش مناسب در زمینه طراحی UX دیده‌اید. مکتب خونه نیز به عنوان یکی از رسانه‌های آموزش مجازی ایران دوره‌های با کیفیت زیادی در این زمینه دارد. پیشنهاد می‌کنیم قبل از تهیه دوره آموزش طراحی تجربه کاربری از هر منبعی از محصولات ما بازدید کنید.