برنامه‌ریزی و مدل‌سازی کسب و کار

برنامه ریزی و مدل سازی کسب و کار (Business Model)، یک طرح و برنامه کلی است که منجر به افزایش درآمدزایی شرکت می‌شود. از آنجایی که هدف اصلی همه کسب و کارها، رسیدن به درآمد و افزایش آن است، برنامه‌ریزی و مدیریت استراتژیک، یکی از چالش‌های بسیار مهم صاحبان کسب و کارها به شمار می‌رود. در واقع، اولین کاری که قبل از شروع یک بیزینس یا استارتاپ باید انجام دهید، تدوین مدل کسب و کار است. تدوین Business Model و برنامه‌ریزی، مانند همه کارها، نیاز به تخصص و مهارت دارد. به همین دلیل، اگر قصد شروع یک بیزینس جدید را دارید، حتما آموزش برنامه ریزی و مدل سازی کسب و کار را در اولویت قرار دهید.

آموزش برنامه ریزی و مدل سازی کسب و کار 

برنامه ریزی و مدل سازی کسب و کار (Business Model)، یک طرح و برنامه کلی است که منجر به افزایش درآمدزایی شرکت می‌شود. از آنجایی که هدف اصلی همه کسب و کارها، رسیدن به درآمد و افزایش آن است، برنامه‌ریزی و مدیریت استراتژیک، یکی از چالش‌های بسیار مهم صاحبان کسب و کارها به شمار می‌رود. در واقع، اولین کاری که قبل از شروع یک بیزینس یا استارتاپ باید انجام دهید، تدوین مدل کسب و کار است. تدوین Business Model و برنامه‌ریزی، مانند همه کارها، نیاز به تخصص و مهارت دارد. به همین دلیل، اگر قصد شروع یک بیزینس جدید را دارید، حتما آموزش برنامه ریزی و مدل سازی کسب و کار را در اولویت قرار دهید.

مدیریت یک کسب و کار، آنقدر پیچ و خم دارد که بدون داشتن برنامه، امکان گذر از آن وجود ندارد. به قول معروف، بدون داشته نقشه، نمی‌توان به دل دریا زد. دقت داشته باشید که با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی و گسترش بیزینس‌ها، مدل‌های کسب و کار نیز دچار تحول شده‌اند. بنابراین باید همیشه، آموزش مدیریت کسب و کار را جدی بگیرید. با یادگیری فرایندهای مربوط به مدل‌سازی، قطعا به یک فرد خلاق در زمینه کاری خود تبدیل می‌شوید.

آموزش برنامه ریزی و مدل سازی کسب و کار چه مزایایی دارد؟

مدل سازی فرایندهای کسب و کار کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه گرفته و از منابع موجود برای بهبود کارها و سیستم سازی استفاده کنید. همچنین، داشتن دید واضحی از فرایندها، باعث اطمینان از گردش کار مطلوب می‌شود. در نتیجه، هزینه‌های عملیاتی تا حدود زیادی کاهش پیدا کرده و درآمد شرکت افزایش پیدا می‌کند. مزایای مهم این روش را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد.

·        شفافیت در شرح مشاغل: یکی از مهمترین فایده‌های آموزش برنامه ریزی و مدل سازی کسب و کار، شفافیت در مشاغل است. این روش مشخص می‌کند که چه کسی دقیقا باید چه کاری را انجام دهد.

·        ایجاد چهارچوب برای اجرای کارها: در سازمان‌های بزرگ، هر یک از تیم‌ها احتمال دارد یک کار را به روش‌های مختلف انجام دهند. اما مدل سازی فرایندها باعث می‌شود تا همه تیم‌ها چهارچوبی خاص برای انجام کارها داشته باشند.

·        بهبود کارایی: اصلی‌ترین مزیت مدل سازی فرایندها، بهبود کارایی و افزایش بهره‌وری اعضای تیم و در نتیجه، کسب سود بیشتر است.

آموزش بوم کسب و کار

بوم مدل کسب و کار (Business Model Canvas) برنامه‌ای جامع برای شناخت منابع، محصولات، جزئیات امور مالی، مشتریان هدف و در حالت کلی، اجرای موفق یک کسب کار است. بوم کسب وکار توضیح می‌دهد که چطور می‌خواهید از یک بیزینس کسب درآمد کنید. همچنین، ابزاری کارآمد برای مدیریت و برنامه ریزی استراتژیک است که در ارزیابی ایده‌ها و عملیاتی کردن آن‌ها، کمک می‌کند.

بهتر است بدانید، Business model canvas توسط فردی به نام الکساندر استروالدر به وجود آمد. البته در کنار او، فرد دیگری به نام ایو پیگنیور فعالیت داشته است. این دو باهم، سمینارها و برنامه‌هایی در رابطه با آموزش برنامه ریزی و مدل سازی کسب و کار برگزار می‌کنند.

بوم مدل کسب و کار از نه بخش اصلی تشکیل شده است. بخش سمت راست این بوم بر روی مشتریان بازار و مواردی که خارج از کنترل صاحبان بیزینس است، تمرکز دارد. بخش سمت چپ، به معیارهای داخلی سازمان و بخش میانی، ارزش‌های پیشنهادی کسب و کار را نشان می‌دهد. بنابراین، یکی از مهمترین مواردی که در آموزش طراحی بوم کسب و کار باید یاد بگیرید، نحوه ساختن این بوم است. بخش‌های مختلفی که در آموزش برنامه‌ریزی و مدل سازی کسب و کار و پر کردن بیزینس مدل باید مشخص کنید، عبارتند از:

·        کانال‌ها

·        بخش‌های مشتریان

·        ارزش‌های پیشنهادی

·        منابع اصلی و کلیدی

·        شرکای کلیدی

·        ارتباط با مشتریان

·        جریان‌های درآمد

·        ساختار هزینه‌ها

·        فعالیت‌های کلیدی

پر کردن بخش‌های مختلف این بوم، نیاز به دانش و تخصص بالایی دارد. به همین دلیل توصیه می‌کنیم در دوره آموزشی بوم کسب و کار شرکت کرده و مباحث مختلف آن را به طور کامل یاد بگیرید.

آموزش کامل کسب و کارهای پلتفرمی

در دنیای اینترنت، کسب و کارهای پلتفرمی رایج‌ترین نوع کسب وکار به شمار می‌روند. این نوع کسب وکار، با ایجاد ارتباط بین چند گروه، ایجاد ارزش کرده و از این طریق کسب درآمد می‌کنند. برای مثال، Uber میان دو گروه مسافرین و راننده‌ها، با استفاده از اپلیکیشن خود یک ارتباط ایجاد کرده است. با اینکار، رانندگان و مسافران همدیگر را پیدا می‌کنند و این شرکت، پورسانت خود را برمی‌دارند.

علاوه بر این، هر شرکتی که یک ارزش پیشنهادی خاص برای مشتریان ارائه کند، نوعی کسب و کار پلتفرمی حساب می‌شود. از آنجایی که راه‌اندازی این چنین بیزینس‌هایی نیاز به انجام کارهای مختلف دارد، حتما باید آموزش برنامه ریزی و مدل سازی کسب و کار را در اولویت قرار دهید. بعد از گذراندن آموزش‌های مربوطه و مسلط شدن به مباحث آن، می‌توانید با انتخاب بازار هدف، کسب و کار پلتفرمی خود را راه‌اندازی کنید. در آموزش این نوع کسب و کار، مباحث مختلفی را باید یاد بگیرید که از جمله آن‌ها می‌توان به استراتژی های درآمدی، فرایند کسب وکار، استقرار پلتفرم، نحوه سنجش عملکرد، انواع پلتفرم‌ها و دلایل شکست پلتفرم‌ها اشاره کرد.

آشنایی با مدل سازی فرایندهای کسب و کار

یکی از مهمترین مباحثی که در آموزش برنامه ریزی و مدل سازی کسب و کار یاد می‌گیرید، مدل‌سازی فرایندها است. این مساله به شرکت‌ها کمک می‌کند تا فرایندهای خود را مستندسازی کرده و جریان کارها را تحلیل کنند. همچنین، مدل سازی به کل تیم کمک می‌کند تا چگونگی انجام فرایندها را درک کنند، انواع ناکارآمدی‌ها را کاهش می‌دهد و فرایندها را با استراتژی کسب و کار هماهنگ می‌کند. مدل‌سازی فرایندها در آموزش کسب و کار، تکنیک‌های مختلفی دارد که برخی از آن‌ها عبارتند از:

1. استاندارد BPMN

Business Process Model and Notation که به اختصار، bpmn گفته می‌شود، مجموعه‌ای از نمادهای استاندارد است که از آن برای مدل‌سازی فرایندها استفاده می‌کنند. هنگام اجرای سیستم مدیریت فرایندهای کسب و کار، فرایندهای موجود به شکل کامل و دقیق و با استفاده از نمودار و جدول، مستندسازی می‌شوند. 

اما این ابزارها، فرایند‌ها را تا حدودی نمایش می‌دهند و قادر به توصیف کامل نیستند. در این شرایط، بهترین راهکار استفاده از نمادهای استاندارد است؛ نمادهایی که همه افراد با آن‌ها آشنا هستند. اینجاست که استاندارد bpmn به میان می‌آید و مسیر توصیف فرایندها را ساده و راحت می‌کند.

2. زبان جهان فرایند یا Universal Process notation

استاندارد bpmn با اینکه مزایای زیادی دارد، ولی برخی از شرکت‌ها، به دلیل پیچیدگی‌هایی که دارد، نمی‌توانند از آن استفاده کنند. این شرکت‌ها معمولا به سراغ یک تکنیک دیگر برای مدل سازی می‌روند که فرایندها را خیلی سریع و آسان نشان می‌دهد. 

3. دیاگرام‌های UML

یکی دیگر از روش‌های مدل‌سازی که در آموزش برنامه ریزی و مدل سازی کسب و کار به آن خواهیم پرداخت، روش دیاگرام‌های UML است. از این ابزار می‌توان به تصویر کشیدن و مستندسازی سیستم‌های نرم افزاری اشاره کرد. تنها ایرادی که این روش دارد، وجود تنها 14 نوع دیاگرام UML است که عدد کمی به شمار می‌رود.

آموزش برنامه ریزی و مدل سازی فرایندهای کسب و کار با کمک نرم افزارها

برای مدیریت فرایندهای کسب و کار، نرم افزارهای مختلفی وجود دارد که در ادامه با برخی از آن‌ها آشنا خواهیم شد.

1. نرم افزار ویژوال پارادایم

یکی از بهترین نرم افزارهای مدیریت فرایندهای کسب و کار، ویژوال پارادایم است. این نرم افزار با استفاده از المان‌های بصری و گرافیکی، فرایندها را تجسم می‌کند. در واقع، کاربر با استفاده از المان‌های گرافیکی مثل فرم‌ها، دکمه‌ها و نمودارها، تعامل بهتری با اپلیکیشن دارد. در آموزش ویژوال پارادایم مباحث مختلفی همچون، ثبت اطلاعات تکمیلی، انواع نمودارها  و نمادها و کلیدهای میان‌بر را یاد خواهید گرفت.

2. نرم افزار BPMS

bpms  یک نرم افزار برای مدیریت فرایندهای تکراری و قابل پیش‌بینی در سامانه‌های اتوماسیون اداری است. استفاده از این نرم افزار، مزایای زیادی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

·        افزایش بهره‌وری

·        چابکی (خودکار سازی فرایندهای روزانه و کوتاه کردن مسیر جریان‌های کاری)

·        افزایش کارایی با شناسایی کارهای زائد، هزینه‌زا و حذف آن‌ها

·        تمرکز بیشتر روی مشتریان

·        امکان اندازه‌گیری

·        حفظ چارچوب‌های سازمانی

راه‌های آموزش برنامه ریزی و مدل سازی کسب و کار

با توجه به اهمیتی که برنامه ریزی و مدل سازی برای کسب و کارها دارد، توصیه می‌کنیم حتما آموزش آن را در اولویت قرار دهید. بهترین راه برای یادگیری این مباحث، شرکت در دوره‌های آموزشی است. در همین راستا، مجموعه مکتب خونه آموزش‌های مختلفی را در این رابطه تولید کرده است. با شرکت در این دوره‌ها می‌توانید مباحث مدل سازی کسب و کار را به صورت حرفه‌ای یاد گرفته و با اجرای آن، عملکرد سازمان را بهبود بخشید. 

صاحبان بنگاه‌های اقتصادی، فعالان حوزه کسب و کار، علاقمندان به مباحث مدیریتی و دانشجویان و فارغ‌التحصیلان رشته‌های مدیریتی، از جمله کسانی هستند که می‌توانند مخاطب این دوره‌ها باشند.